Foto Heijmans

Graafschade voorkomen: Heijmans neemt taak serieus

Met zo’n 1,7 miljoen kilometer aan ondergrondse kabels en leidingen loopt Nederland voorop met de ondergrondse infrastructuur. Het wordt steeds drukker in de grond, en ook de afhankelijkheid van energie- en telecomnetwerken neemt toe. Bij een storing kan het economische verkeer plat komen te liggen, een zeer onwenselijke situatie. Graafschades vormen vaak het grootste probleem. 

Vanwege de herstelkosten, (indirecte) financiële schade, maar ook door de mogelijke consequenties voor de veiligheid. En hoewel het aantal graafschades in Nederland een structurele daling kent, is het een onderwerp dat op de agenda moet blijven staan. Dit bevestigde ook directeur-hoofdinspecteur Peter Spijkerman van Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (voorheen Agentschap Telecom) tijdens het KLO (Kabel en Leidingen overleg) congres, afgelopen november: “De komende jaren is van alle partners uit de graafketen een extra inspanning nodig om het aantal graafschades te verminderen naar 1 op 20 graafbewegingen in 2018."

 

Veilige graafcultuur

Een ambitieuze doelstelling dus. Grote grondroerders kunnen aan het behalen hiervan een aanzienlijke bijdrage leveren. Zij verrichten namelijk niet alleen veel graafwerkzaamheden, maar hebben ook een voorbeeldfunctie in de branche. Heijmans neemt dit serieus en zoekt continue naar effectieve mogelijkheden om een veilige graafcultuur stevig te verankeren in de organisatie. Voor een bedrijf van deze omvang is het een uitdaging om het proces te borgen, want hoe zorg je ervoor dat verschillende regio’s maar ook onderaannemers een uniforme werkwijze hanteren? Technologie is een nuttig instrument gebleken. Sinds 2013 maakt Heijmans gebruik van de Klic App, een tool die de door het Kadaster geleverde gegevens bij het doen van graafmelding toegankelijk maakt in het veld. Waar de inzet van de app in eerste instantie efficiëntieverbetering als doel had, bleek een afname van het aantal graafschades bij de vestigingen die er mee werkten. Door de jaren heen is de applicatie daarom uitgerold binnen diverse regio’s van Heijmans.

Preventieservice

“Vooral het op eenvoudige wijze bekijken van de tekeningen en de mogelijkheid te meten, zorgt ervoor dat de mensen in het veld ook echt de gegevens raadplegen”, zegt René Frinks (Afdelingsleider, Heijmans). “Omdat we het aantal graafschades nog verder willen reduceren, is sinds eind 2015 is als uitbreiding op de Klic App bij een aantal regio’s en projecten de Preventie Service geïntroduceerd. Met deze service kan vanuit de Klic app onder andere proefsleuven worden geregistreerd en afspraken rondom Eis Voorzorg maar ook afwijkende situaties worden vastgelegd. Op kantoor kan worden gecontroleerd of gebiedsinformatie daadwerkelijk is geraadpleegd. Dit creëert bewustwording in het veld en geeft de mogelijkheid om te sturen op gedrag. Focus op het voorkomen van graafschade dus. En mocht er toch schade ontstaan, dan zorgt de technologie dat dit op uniforme wijze wordt vastgelegd. Dit geeft ons inzicht en de mogelijkheid tot analyseren.”

Iedereen in de organisatie achter de keuze

Met reductie van het aantal schades en bewustwording als uitgangspunt, heeft René samen met collega Pieter van Dueren den Hollander (Proces- en omgevingsmanagement, Heijmans ) een bedrijfsbrede inventarisatie gedaan. Deze inventarisatie heeft geleid tot de uitwerking en implementatie van een volledig Klic werkproces. “Wij hebben een bezoek gebracht aan de regio’s en gesproken met directie, werkvoorbereiders en onze collega’s in het veld. Allemaal hebben zij onafhankelijk van elkaar aangegeven dat zij enthousiast zijn en de Preventie Service wilde implementeren. Het is dus echt een keuze van de hele organisatie”, aldus René. Per 1 februari zijn alle regio’s gestart met de Preventie Service. Wat begon als een verplichte actie om aan de eisen van Rijksinspectie Digitale Infrastructuur te kunnen voldoen, is uiteindelijk een verandertraject gebleken met als resultaat een uniform en efficiënt werkproces.

Graafschade cijfers verminderen

Door te sturen op gedrag en de bewustwording in het veld verwacht Heijmans het aantal graafschades verder terug te kunnen dringen. ”Wij beschikken nu over een volledig uitgewerkt en door de organisatie gedragen proces” vat Pieter samen. Door toepasbare documentatie en praktische instructies is het voor iedereen duidelijk hoe vanuit zijn of haar functie om te gaan met de Klic. Technologie is een essentieel element in het proces. Zo maakt de Preventie Service het mogelijk om te zien wie de Klic bekijkt en hoe lang, op welke werken er proefsleuven zijn gegraven, enzovoort. Het risicoprofiel is daardoor lager, en bovendien leveren met name afwijkingen belangrijke informatie voor netbeheerders en andere grondroerders, wat optimalisatie van liggingsgegevens mogelijk maakt. Met een grondige aanpak als succesfactor voor een belangrijke procesverbetering laat Heijmans zien zich actief in te zetten voor de doelstellingen van de graafketen. Wie volgt?